Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej (PS WPR) na lata 2023-2027 oferuje szereg możliwości finansowania różnorodnych inicjatyw. Jednym z ważnych obszarów wsparcia jest rozwijanie pozarolniczej działalności gospodarczej, które w naszej Lokalnej Strategii Rozwoju znajduje się w dwóch przedsięwzięciach: 3.1 “Przedsiębiorczość wspierająca ofertę turystyki, rekreacji i ochrony środowiska na terenie LGD” oraz 4.1 „Powstanie i rozwój pozarolniczych działalności gospodarczych w zakresie usług dla mieszkańców”. Poniżej znajdują się szczegółowe warunki uzyskania wsparcia na rozwój działalności gospodarczej.
Na co można otrzymać dofinansowanie?
W ramach LSR na lata 2023-2027 wsparcie może zostać udzielone na rozwój różnego rodzaju działalności gospodarczej, o ile wpisuje się ona w cele określone w LSR.
Dofinansowanie mogą otrzymać tylko te wnioski, które zorientowane będą na branże związane z:
- turystyką, rekreacją i ochroną środowiska na terenie LGD. Wspierane będą działalności gospodarcze t.j.: usługi czasu wolnego, gastronomia, hotelarstwo, produkty lokalne, handel, firmy eventowe, usługi w zakresie ochrony środowiska (szkoleniowe, doradcze), usługi turystyczne – przedsięwzięcie 3.1.
- działalnością usługową. Wspierane będą następujące działalności gospodarcze: usługi dla miejscowej ludności (np. zakład mechaniki pojazdowej, usługi kosmetyczne, usługi budowlane, remontowe), gastronomia, firmy oferujące usługi edukacyjne (np. usługi doradcze lub konsultingowe) itp. – przedsięwzięcie 4.1.
Kiedy można spodziewać się naboru wniosków?
Lokalna Grupa Działania „Puszcza Białowieska” planuje ogłoszenie naboru wniosków w II kwartale 2025 roku.
Poziom i forma wsparcia
- Maksymalny poziom dofinansowania: Wsparcie może pokryć maksymalnie 65% kosztów kwalifikowalnych projektu. Oznacza to, że wnioskodawca musi wnieść własny wkład finansowy w wysokości co najmniej 35%.
- Minimalna i maksymalna kwota pomocy: Minimalna kwota dofinansowania, jaką można uzyskać wynosi 50 000 złotych. Natomiast maksymalna kwota wsparcia zostanie określona w regulaminie naboru wniosków. Będzie to kwota nie wyższa niż 300 000 zł.
- Całkowita suma pomocy dla jednego beneficjenta: W całym okresie realizacji programu PS PWR 2023-2027, jeden beneficjent może otrzymać łącznie nie więcej niż 500 000 złotych wsparcia na różne działania.
- Pomoc przyznawana jest w formie zwrotu części kosztów kwalifikowalnych rzeczywiście poniesionych przez beneficjenta. Oznacza to, że po zakończeniu realizacji projektu, beneficjent może ubiegać się o zwrot części poniesionych kosztów, które zostały wcześniej zatwierdzone w ramach umowy o dofinansowanie.
- Kwotę pomocy ustala się na podstawie szczegółowego budżetu projektu i obejmuje wyłącznie koszty uznane za kwalifikowalne. Oznacza to, że nie wszystkie wydatki mogą być refundowane. Po zakończeniu projektu beneficjent składa wniosek o płatność, dołączając odpowiednią dokumentację.
Warunki podmiotowe dla wnioskodawcy
O wsparcie na rozpoczęcie działalności gospodarczej mogą ubiegać się wnioskodawcy spełniający poniższe warunki:
- Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej.
- W przypadku wnioskodawcy będącego osobą fizyczną – miejsce wykonywania działalności gospodarczej oznaczone adresem wpisanym do CEIDG znajduje się na obszarze wiejskim objętym LSR od co najmniej roku poprzedzającego dzień złożenia wniosku, zaś w przypadku wnioskodawcy będącego osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną – siedziba lub oddział znajduje się na obszarze wiejskim objętym LSR od co najmniej roku poprzedzającego dzień złożenia wniosku o przyznanie pomocy (tj. gminy wiejskie: Białowieża, Bielsk Podlaski, Boćki, Czeremcha, Czyże, Dubicze Cerkiewne, Hajnówka, Kleszczele, Narew, Narewka, Orla oraz miasto Hajnówka).
- W okresie 3 lat poprzedzających dzień złożenia wniosku o przyznanie pomocy wnioskodawca wykonywał łącznie co najmniej przez 365 dni działalność gospodarczą, do której stosuje się przepisy ustawy Prawo Przedsiębiorców oraz nadal wykonuje tą działalność.
- Wnioskodawcy nie została dotychczas przyznana pomoc w ramach PS WPR na operację w zakresie rozwijania pozarolniczej działalności gospodarczej.
- Upłynęły co najmniej 2 lata od dnia wypłaty pomocy wnioskodawcy na operację w zakresie podejmowania działalności gospodarczej w ramach PS WPR.
- Upłynęły co najmniej 2 lata od dnia wypłaty wnioskodawcy płatności ostatecznej na podejmowanie lub prowadzenie lub rozwijanie działalności gospodarczej w ramach poddziałań 4.2, 6.2, 6.4 lub 19.2 objętych PROW 2014-2020.
Warunki przedmiotowe dla wnioskodawcy
Pomoc przyznaje się na operacje:
- jeżeli LSR przewiduje udzielenie pomocy w tym zakresie lub na dany szczególny rodzaj operacji,
- która została wybrana do finansowania ze środków danej LSR, a tym samym uzyskała pozytywny wynik wyboru operacji,
- której realizacja nastąpi w maksymalnie 2 etapach w terminie do 2 lat od dnia zawarcia umowy o przyznaniu pomocy, lecz nie później niż do dnia 30 czerwca 2029 r.
O pomoc może ubiegać się wyłącznie podmiot posiadający numer identyfikacyjny nadany w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie pomocy.
W przypadku gdy operacja jest inwestycją trwale związaną z nieruchomością, pomoc przyznaje się, jeżeli jest realizowana:
- na obszarze objętym LSR,
- na nieruchomości będącej własnością wnioskodawcy lub do której wnioskodawca posiada tytuł prawny do dysponowania na cele określone we wniosku o przyznanie pomocy przez okres ubiegania się o przyznanie pomocy na operację, okres realizacji operacji oraz okres związania z celem.
W przypadku operacji, która obejmuje koszty zakupu i instalacji odnawialnych źródeł energii, pomoc przyznaje się, jeżeli suma planowanych do poniesienia kosztów dotyczących odnawialnych źródeł energii nie przekracza połowy wszystkich kosztów kwalifikowalnych.
Pomocy nie przyznaje się na operacje obejmujące budowę lub modernizację dróg w rozumieniu art. 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, targowisk, sieci wodno-kanalizacyjnych, przydomowych oczyszczalni ścieków oraz operacje dotyczące świadczenia usług rolniczych.
Pomoc w zakresie rozwijnia pozarolniczej działalności gospodarczej przyznaje się, jeżeli operacja dotyczy działalności zgodnej z LSR, jest uzasadniona ekonomicznie, co potwierdza przedłożony uproszczony biznesplan, który jest racjonalny i uzasadniony zakresem operacji, oraz zawiera co najmniej:
- wskazanie celu, w tym zakładanego ilościowego lub wartościowego poziomu sprzedaży produktów lub usług,
- planowany zakres działań niezbędnych do osiągnięcia celu, w tym wskazanie zakresu rzeczowego i nakładów finansowych,
- informacje dotyczące zasobów posiadanych przez wnioskodawcę niezbędnych ze względu na przedmiot operacji, którą zamierza realizować, w tym opis wyjściowej sytuacji ekonomicznej wnioskodawcy oraz kwalifikacji lub doświadczenia,
- informacje dotyczące sposobu prowadzenia działalności gospodarczej.
W zakresie rozwijania pozarolniczej działalności gospodarczej pomoc przyznanie się, jeżeli operacja zakłada osiągnięcie co najmniej 30% docelowego zakładanego w biznesplanie ilościowego lub wartościowego poziomu sprzedaży produktów lub usług do dnia, w którym upłynie pełny rok obrachunkowy od dnia wypłaty pomocy.
Warunki wypłaty pomocy
Warunki wypłaty pomocy określają konkretne wymogi, które beneficjent musi spełnić, aby otrzymać środki finansowe przyznane na realizację projektu. Są to zazwyczaj wymogi związane z prawidłową realizacją projektu, zgodnie z założeniami zawartymi w umowie o dofinansowanie.
Środki finansowe z tytułu pomocy są wypłacane, jeżeli beneficjent spełnił warunki wypłaty określone w umowie o przyznaniu pomocy, w szczególności:
- zrealizował operację zgodnie z przepisami prawa powszechnie obowiązującego, regulaminem naboru wniosków i umową o przyznaniu pomocy,
- złożył wniosek o płatność wraz z dokumentami potwierdzającymi realizację operacji w terminie wynikającym z umowy o przyznaniu pomocy,
- udokumentował zrealizowanie operacji, w poniósł koszty kwalifikowalne i je opłacił zgodnie z umową o przyznaniu pomocy i przepisami powszechnie obowiązującymi, w formie rozliczenia bezgotówkowego,
- realizuje inwestycję lub operację zgodnie z kryteriami, za które zostały przyznane punkty, albo spełnił warunki lub zrealizował działania, z tytułu których przyznano punkty,
- nie finansował realizowanych inwestycji, operacji lub kosztów kwalifikowalnych operacji z udziałem innych środków publicznych,
- prowadził oddzielny system rachunkowości lub korzystał z odpowiedniego kodu rachunkowego dla wszystkich transakcji związanych z realizacja operacji w ramach prowadzonych ksiąg rachunkowych, a gdy nie był zobowiązanych do prowadzenia ksiąg rachunkowych – prowadził zestawienie faktur lub równoważnych dokumentów księgowych,
- zrealizował lub realizuje zobowiązania określone w umowie o przyznaniu pomocy.
Dodatkowo pomoc w zakresie rozwijania pozarolniczej działalności gospodarczej wypłaca się, jeżeli beneficjent:
- realizuje uproszony biznesplan,
- promuje świadczone przez siebie usługi/produkty oraz publikacje/aktualizuje ich zakres i asortyment.
Zobowiązania w okresie związania z celem
Zobowiązania w okresie związania z celem są integralną częścią każdej umowy o dofinansowanie. Ich przestrzeganie jest kluczowe dla osiągnięcia celów projektu oraz dla zapewnienia prawidłowego wykorzystania środków publicznych.
Umowa o przyznaniu pomocy zawiera postanowienia zobowiązujące beneficjenta do:
- zapewnienia trwałości operacji przez:
– niezaprzestanie działalności produkcyjnej,
– nieprzenoszenie prawa własności, posiadania rzeczy nabytych w związku z realizacją operacji, niedokonywanie zmiany sposobu ich wykorzystania,
– niedokonywanie istotnych zmian wypływających na charakter operacji, chyba, że SW wyrazi na to zgodę,
- umożliwienia przeprowadzenia kontroli związanych z przyznaną pomocą podmiotom upoważnionym do dokonywania takich czynności,
- niezwłocznego informowania o planowanych albo zaistniałych zdarzeniach związanych ze zmiana sytuacji faktycznej lub prawnej beneficjenta, mogących mieć wpływ na realizację operacji zgodnie z postanowieniami umowy o przyznaniu pomocy, wypłatę pomocy lub spełnienie wymagań określonych w PS WPR i przepisach prawa powszechnie obowiązującego związanych z realizacją operacji,
- przechowywania całości dokumentacji związanej z realizacją operacji;
- udostępniania uprawnionym podmiotom informacji niezbędnych do monitorowania i ewaluacji PS WPR,
- informowania i rozpowszechniania informacji o pomocy otrzymanej z EFRROW, zgodnie z przepisami załącznika III do rozporządzenia 2022/129,
- utrzymania warunków, kontynuowania działań, z tytułu których przyznano mu punkty, kontynuowania operacji zgodnie z kryteriami, za które zostały przyznane punkty.
Dodatkowo w okresie związania z celem beneficjent zobowiązuje się do:
- utrzymania zrealizowanej inwestycji co najmniej w okresie 3 lat od dnia wypłaty pomocy,
- prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc w okresie 3 lat od dnia wypłaty pomocy.
Do okresu prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc, nie wlicza się okresów jej zawieszenia.
O zawieszeniu prowadzonej działalności beneficjent informuje SW.
SW uzgadnia zmiany w taki sposób, by realizacja zobowiązania w zakresie prowadzenia działalności, na którą została przyznana pomoc, nastąpiła nie później niż do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pomocy.
Beneficjent zobowiązuje się do osiągnięcia co najmniej 30% docelowego zakładanego w biznesplanie ilościowego lub wartościowego poziomu sprzedaży produktów lub usług do dnia, w którym upłynie pełny rok obrachunkowy od dnia wypłaty pomocy.
Do terminu w zakresie docelowego zakładanego w biznesplanie ilościowego lub wartościowego poziomu sprzedaży produktów lub usług, nie wlicza się okresów zawieszenia prowadzonej działalności.
Beneficjent w okresie związania z celem zobowiązuje się do:
- prowadzenia ewidencji świadczonych usług;
- bieżącego informowania o świadczonych usługach i ich zakresie lub asortymencie poprzez ogólnodostępne środki przekazu;
- informowania SW o realizacji biznesplanu, w ramach operacji, na którą została udzielona pomoc na 3 miesiące przed upływem ostatniego roku okresu związania z celem.
W przypadku przyznania przez LGD punktów za kryteria wyboru o charakterze deklaratywnym oraz złożenia przez wnioskodawcę deklaracji realizacji czynności ocenianych tymi kryteriami, umowa o przyznaniu pomocy zawiera zobowiązanie do realizacji tych deklaracji przez beneficjenta.
Zmiana umowy w tym zakresie jest możliwa w przypadku, gdy w wyniku ponownej oceny operacji po wprowadzeniu do niej zmian i ponownej ocenie zgodności z kryteriami wyboru operacji, operacja ta nadal mieści się na liście operacji wybranych oraz w limicie dostępnych środków przewidzianych w ramach naboru.
Pamiętaj: Dokładne warunki, kryteria oceny wniosków a także wymagania i terminy składania wniosków znajdziesz w regulaminie naboru dostępnym w czasie ogłoszonego konkursu na stronie LGD „Puszcza Białowieska”. Śledź informacje na stronie LGD.